Juryrapport

Juryrapport

Dat was best even aanpakken. Om iets zinnigs te kunnen zeggen over de berg verhalen, moesten de juryleden wel al die 215 inzendingen lezen. Dat is geen niemendalletje maar een mammoetklus. Lezen dus! En gaandeweg veranderde die berg van Sisyphus in een mijn waar volop goud gedolven kon worden. En opnieuw is dat gelukt. De jury heeft twintig proza-juweeltjes geselecteerd. Daarvan krijgen drie schrijvers een eervolle vermelding en nemen drie andere schrijvers de geldprijzen mee naar huis. De overige veertien verhalen hebben de jury weten te verleiden tot opname in deze bundel, getiteld Waar lucht en zee in elkaar vervloeien...

Over de eervolle vermeldingen

Tot in detail beschrijven hoe het voelt wanneer iemand er niet meer is, is kiezen voor een valkuil. Emoties, verdriet, herinneringen, verwachtingen, machteloosheid zijn onvermijdelijk. Probeer dan maar eens clichés te vinden, die stevig genoeg zijn om het verhaal te blijven dragen. Verzin de lege kamer als vervoermiddel en plaats van handeling. Daar zit ze dan, op het bed, een paar happysocks knedend in haar lege handen. De lezer kan niet anders dan meevoelen en woorden van troost zoeken. En dan moet de plot komen. Een verrassing!
Een eervolle vermelding voor Leeg, door Annelies van Bloois.

Nu eens geen tromgeroffel en hoorngeschal in een meeslepend verhaal over topsport. Letterlijk meeslepend. Het gaat over een kwetsuur, opgelopen in een ver verleden maar nog steeds aanwezig en voelbaar in het heden. Los van de zeurende pijn, de operatieve ingrepen, de behandelingen en bijbehorende nazorg is er het verlangen om te blijven sporten. En ook eens een keer te winnen!. Het woord doorzettingsvermogen moet hier wel vallen en geldt ook voor de schrijfvaardigheid van de schrijver. Krachtig en geloofwaardig.
Een eervolle vermelding voor Pink-blues, door Henk Gilhuis.

Een verhaal waar alle ingrediënten voor een goed verhaal in zitten. De schrijver maakt gehakt van conventies en ‘hoe het hoort’. Neem een lokale schrijfwedstrijd, een serieuze organisatie, een karikaturaal woke cultuurwethouder en een allochtone schrijver die wint.
Voeg daar een flinke scheut satire aan toe en je hebt de poppen aan het dansen. Het lukt de schrijver de gang van zaken bij een schrijfwedstrijd van achter de schermen te belichten. De jury heeft er smakelijk om gelachen. En die wethouder? Die lijkt totaal níet op de onze!
Een eervolle vermelding voor Het Verhalenfestival, door Peter de Koning.

In de prijzen gevallen

Afspraak is afspraak. Dat is een typisch Hollandse ingesleten cultuur-regel. Maar wat, als je er na jaren fijntjes aan wordt herinnerd dat je destijds een afspraak niet bent nagekomen? Fijntjes, in de vorm van een met zacht potlood geschreven tekstje in een gastenboek. Het hele voorval – of juist gemiste voorval – is inmiddels weliswaar verjaard. Maar gehoor geven aan de uitnodiging is ook een uitdaging. De schrijver van het verhaal beheerst de techniek van klein beginnen, niet alles meteen prijsgeven, langzaam de puzzel leggen en laten zien hoe het laatste stukje wordt gelegd. De ‘hij’ weet niet ‘hoe nu verder’. De ‘zij’ wel, lees maar.
De derde prijs is voor Sterrenhemel, door Paul de Bruyne.

“Het mysterie vergroten, daar gaat het om,” is een uitspraak van Harry Mulisch. Het mysterie in dit verhaal kan niet groter worden gemaakt. Het is er de hele tijd, maar leg de vinger er maar eens op. Spannend. Wat er precies gebeurd is, blijft verborgen in wat er niet is opgeschreven. De schrijver krijgt alle medewerking en ruimte van de lezer om naar hartenlust te suggereren, te verstoppen, te verrassen en de hoofdpersoon tot tweemaal toe te laten plassen. Wie het wel weten? Later zouden de buren in haar appartementengebouw tegen de verzamelde journalisten verklaren dat. . . Ja, wat? De schrijver pakt uit. . . en in.
De tweede prijs is voor Wachten, door Jacqueline Kuijpers.

Weer een verhaal waar de schrijver hier en daar wat informatie weglaat. Is dat een trend, of heeft de Bijbel daar soms ook al trekjes van? Blijkbaar vinden sommige schrijvers het hun plicht de lezer tot hersenactiviteit aan te sporen. . . of zelfs te dwingen. De lezer hapt toe of trapt daar niet in. Dit verhaal zet klemtonen en accenten op kleine dingen – de merel strijkt neer op een tak – en laat teksten als overleden jonge echtgenoot, bijna eenzame uitvaart, slachtoffer pandemie, hartverscheurend willen huilen, spartelen tussen de regels. Gemis zit ‘m niet altijd in grote woorden. Dat laat dit verhaal, mooi en respectvol, duidelijk zien.
De eerste prijs is voor Lieve Jolien, door Ireen van der Lem.

Afsluitend

De jury feliciteert de schrijvers van harte met de publicatie van hun verhaal in deze bundel, hun eervolle vermelding, of hun geldprijs!
De lezers wordt veel plezier gewenst bij het lezen van de 20 pronkjuwelen. Wat een rijkdom.
De titel: Waar lucht en zee in elkaar vervloeien, is geïnspireerd op tekst uit het winnende verhaal. Waarvoor dank.

Als juryleden traden op:
- Fred Penninga, voorzitter, schrijver juryrapport, dichter/schrijver, adviseur Literair Zeist
- Henny Verheijden, neerlandica, adviseur Literair Zeist
- Karin Horst, Eemland bibliotheek, schrijver
- Ton Stok, jurysecretaris, bestuurslid Literair Zeist

november 2024

De verhalen van bovenvermelde zes schrijvers zijn opgenomen in de bundel, daarnaast werden nog 16 andere verhalen geselecteerd voor de bundel: 

• Cynthia Bobeldijk - Mamma Mia!
• Marie Brummelhuis - Mannenkwekerij
• Victor van Dorp - Het verhaal van Dick
• Gerian Dijkhuizen - Eilandmissie
• Frans van der Eem - Haar eigenste land
• Allard van Gent - Het spoor bijster
• Angelique Kandiltsios  - Een alles verwoestende explosie
• Gerie Lammers - Vriens - Schijn bedriegt
• Annette van Luyk - Flitsen uit het verleden
• Arie Meijer - Josef
• Frank Petersen - Satisfaction guarenteed
• Hein van der Schoot - Hoogzit
• Mirko Schulze - Rondje van de zaak
• Maxim Stroeykens - Het Pact